Bashkimi Evropian po kundërshton një plan me 28 pika për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë, që thuhet se është hartuar pas dyerve të mbyllura nga SHBA-të dhe Rusia. Brukseli kërkon që çdo përpjekje diplomatike të përfshijë Kievin dhe udhëheqësit evropianë.
Sipas raportimit të medias amerikane Axios, plani përfshin kushte që do të ishin shumë të pafavorshme për Ukrainën, përfshirë dorëzimin e plotë të Donbasit dhe kufizime në forcat e armatosura. Këto zbulime u bënë publike në prag të takimit të ministrave të Punëve të Jashtme të BE-së në Bruksel, ku lufta e Rusisë dominoi agjendën.
“Ajo që ne, si evropianë, kemi mbështetur gjithmonë është një paqe afatgjatë dhe e drejtë, dhe ne mirëpresim çdo përpjekje për ta arritur këtë”, tha Përfaqësuesja e Lartë për Punët e Jashtme, Kaja Kallas. Ajo shtoi se për të funksionuar, çdo plan duhet të ketë përfshirjen e ukrainasve dhe evropianëve dhe akuzoi Rusinë se nuk ka dhënë asnjë lëshim.
E pyetur nëse Evropa ishte angazhuar në shkrimin e planit të raportuar, Kallas u përgjigj: “Jo me sa di unë”. Ministri i Jashtëm holandez, David van Weel, konfirmoi gjithashtu se Evropa nuk ishte përfshirë: “Jo, ne nuk kemi qenë të përfshirë në plan. Nuk e di nëse Ukraina ka qenë e përfshirë në plan.” Ai shtoi se është e rëndësishme që çdo plan paqeje të ketë mbështetjen e Ukrainës.
Jean-Noël Barrot i Francës dhe Lars Løkke Rasmussen i Danimarkës bënë thirrje për një armëpushim të menjëhershëm dhe pa kushte si pikënisje për negociatat. Qëndrimi, i mbështetur gjithashtu nga Kievi dhe Uashingtoni, është refuzuar me vendosmëri nga Moska. “Diskutimet duhet të fillojnë me një armëpushim në vijën e kontaktit që lejon negociata për çështjen e territoreve dhe për çështjen e garancive të sigurisë”, tha Barrot.
Rasmussen theksoi rëndësinë e qartësimit nëse “djemtë e mëdhenj” — duke iu referuar, sipas tij, presidentit të SHBA-së, Donald Trump — e mbështesin planin, i cili thuhet se po drejtohet nga Steve Witkoff, i dërguari i tij special për Lindjen e Mesme. Witkoff cilësohet si figurë kontroverse në Ukrainë dhe Evropë për shkak të prirjes së tij për të përqafuar pa kritikë disa pika të diskursit të Kremlinit. “Nuk mund t’i sjellësh paqe Ukrainës pa ukrainasit dhe evropianët. Ne duhet të mbrojmë Ukrainën”, tha Rasmussen.
Lajmi për planin SHBA-Rusi riaktualizoi shqetësimet se BE-ja mund të lihet mënjanë në procesin e paqes, megjithëse është një prej mbështetësve kryesorë të Ukrainës. Që nga rizgjedhja e Trump, blloku është herë i përfshirë e herë i përjashtuar nga debati, duke krijuar përshtypjen se pikëpamjet e tij mund të mos merren gjithmonë parasysh. “Nuk e shoh tragjedinë e madhe”, tha Kęstutis Budrys i Lituanisë, duke shtuar se Evropa do të merrte një rol aktiv nëse do të kishte një “fazë të re” dhe do të mbronte parimet e sovranitetit dhe integritetit territorial.
Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Marco Rubio, u përpoq të qetësonte shqetësimet perëndimore, duke thënë se përfundimi i një lufte komplekse kërkon një shkëmbim të gjerë idesh serioze dhe realiste dhe se arritja e një paqeje të qëndrueshme do të kërkojë lëshime të vështira nga të dy palët. “Kjo është arsyeja pse ne po zhvillojmë dhe do të vazhdojmë të zhvillojmë një listë idesh të mundshme për t’i dhënë fund kësaj lufte bazuar në kontributin nga të dyja palët e këtij konflikti”, shkroi ai në mediat sociale.
Raporti dhe komentet e zyrtarëve u bënë publike nga Telegrafi.
